De Fremantle Highway, een vrachtschip van 18.500 ton, was vertrokken vanuit de Duitse haven Bremerhaven met bestemming Port Saïd in Egypte. Het schip dat was ingeschreven in Panama, vervoerde zo’n 3.000 voertuigen (waarvan een vijftigtal elektrische wagens). Op een dertigtal kilometer ten noorden van het Nederlandse eiland Ameland vatte het vuur. 

De bemanning heeft getracht zelf het vuur te doven, maar jammer genoeg zonder succes. Eén persoon kwam om bij de brand en er waren verschillende gewonden. Maar de andere bemanningsleden konden per helikopter gered worden. 

Gespecialiseerde brandweerlui uit Rotterdam werden opgeroepen maar het vuur ontwikkelde zich zo snel dat ze onmogelijk aan boord geraakten. Het schip moest bijgevolg naar land gesleept worden om daar grondiger te worden onderzocht en de oorzaak van de brand te kunnen achterhalen. 

De exacte oorzaak van de brand op de Fremantle Highway is nog niet officieel bekend. Maar de piste dat de elektrische voertuigen aan de oorsprong lagen, lijkt intussen verlaten ondanks de vele geruchten die sinds het ongeval de ronde deden. Want de fervente tegenstanders van allerlei elektrische voertuigen, met ruggensteun van een groot deel van de media, hebben volop hun kans gegrepen. Met meerdere elektrische voertuigen aan boord leek het ‘evident’ dat één van die voertuigen aan de oorsprong moest liggen van de brand op het Panamese vrachtschip! Recente expertises zouden evenwel aantonen dat de brand die dit grote schip met 3.784 nieuwe auto’s aan boord, heeft geteisterd waarschijnlijk niet veroorzaakt werd door de batterij van een elektrische wagen.  

Want volgens sommige experts komen branden veroorzaakt door auto’s met een elektrische batterij a priori niet vaker voor en zijn ze ook niet gevaarlijker dan bij benzinewagens. Zo ook volgens de National Fire Protection Association (NFPA), een Amerikaanse organisatie die in deze materie is gespecialiseerd. De NFPA is van mening dat de ‘thermische doorslag’ die zich in de lithium-ion batterijen kan voordoen niet noodzakelijk de oorzaak is van het schadegeval. 

Informatie, preventie, … 

Het vervoer van voertuigen over zee is over het algemeen echter problematisch. Daarom gaf het European Maritime Safety Agency (EMSA) in 2022 de raad om zeelui op te leiden en benzine- en dieselvoertuigen ter identificatie bijvoorbeeld te voorzien van stickers. Zo kunnen ze bij een incident in het ruim sneller worden onderscheiden van elektrische voertuigen. Het EMSA adviseert ook om batterijen van elektrische voertuigen voor slechts 20 tot 50 procent van de capaciteit op te laden. Want daarboven verhoogt het risico op brand. Lithiumbatterijen van elektrische voertuigen bevatten immers een ontvlambare vloeistof en kunnen vuur vatten als ze te veel worden opgeladen, als ze lijden onder fabricagefouten of aan te hoge temperaturen worden blootgesteld. 

Intussen geeft het vrachtschip dat aan de kade van Eemshaven in Nederland ligt aangemeerd, haar eerste geheimen prijs. Een recente inspectie heeft aangetoond dat de onderste dekken bijna volledig intact zijn en dat de containers waarin de elektrische voertuigen waren opgeslagen nog in goede staat waren. Daarentegen waren de hoger gelegen dekken waarop zich geen elektrische voertuigen bevonden, zwaar beschadigd. Naar aanleiding daarvan verduidelijkt de IUMI (International Union of Marine Insurance) trouwens dat de risico’s voor het vervoer van elektrische voertuigen niet zijn toegenomen, noch groter zijn dan voor thermische voertuigen.  

Is het dan een fabeltje dat een elektrisch voertuig brand veroorzaakt? In het verleden werd slechts één enkel incident aan boord van een schip officieel toegewezen aan een elektrisch model. Het betreft een ferry die vuur vatte toen een Quashqai waarvan de batterij aan het opladen was, in brand schoot. 

In dit verband hadden de Nationale vervoersveiligheidsraad NTSB (National Transportation Safety Board) en het Bureau of Transport Statistics (BTS) in 2022 blijkbaar al verduidelijkt dat wagens met een verbrandingsmotor net veel makkelijk vuur kunnen vatten dan elektrische wagens. Maar branden van elektrische modellen zijn veel meer gemediatiseerd dan die van thermische wagens…  Wat de discussie rond deze materie nog wat meer brandstof geeft! 

We kunnen in dit stadium niettemin duidelijk stellen dat batterijen van elektrische wagens niet meer branden veroorzaken dan andere goederen. Wel zijn ze bij een incident veel moeilijker te blussen zijn omdat het risico bestaat dat ze heviger branden en gedurende langere tijd spontaan terug ontvlammen.

De strijd tussen experts, alsook die tussen voor- en tegenstanders van elektrische mobiliteit zal blijven aanhouden en bepaald worden door eenieders argumenten. Laten we hopen dat er voldoende transparantie en goodwill worden ingezet voordat de resultaten daarvan ons bereiken!   

De gespecialiseerde verzekeringsmaatschappijen op hun beurt wachten op de officiële besluiten en op betrouwbare statistieken om hun beleid en hun tarieven ter zake aan te passen… Wait and see! 

Pierre-Henri De Vigne